Ý nghĩa của lễ nạp tài là nhà trai góp phần với nhà gái chi phí cỗ bàn, cho nhà gái và cô dâu biết mọi thứ đã chuẩn bị sẵn. Đồ nữ trang cho cô dâu được bố mẹ chồng sẽ trao lúc làm lễ ở nhà gái trước đông đủ quan viên hai họ sẽ giúp cô dâu yên tâm xây dựng tổ ấm mới, chứ không đến nỗi sẽ gặp cảnh thiếu thốn.
Lễ nạp tài (còn gọi là tiền nát, lễ đen) được hiểu như món quà mà nhà trai trao trong ngày đám hỏi (hoặc lễ rước dâu, tùy theo cách tổ chức của từng nhà) dành để tỏ lòng cảm ơn nhà gái đã có công sinh thành, dưỡng dục cô dâu tương lai nhà họ. Đây cũng thể hiện sự tôn trọng của gia đình nhà trai đối với nhà gái và cô dâu, trả ơn nhà gái đã góp tiền của, công sức chăm lo cho cô dâu. Thông thường, tiền này sẽ được cha mẹ cô dâu trao lại cho đôi trẻ để lo mua sắm quần áo, trang sức trước khi về nhà chồng.
Ngoài mâm quả mang sang nhà cô dâu (có thể là 5 -7 -9 mâm), nhà trai phải chuẩn bị thêm phần tiền nạp tài này, theo đúng nghi lễ truyền thống. Tiền này cho vào phong bì màu đỏ, có dán chữ Hỷ hoặc hình đôi long phượng, để chung với mâm trầu cau hoặc để trong khay rượu, phủ khăn thêu đỏ mang sang nhà gái, kèm nữ trang mà nhà trai tặng cho cô dâu. Thông thường, trong phong bì đựng khoảng 5 triệu (tùy từng gia đình, nhưng số tiền phải là số lẻ 3 – 5 – 7 – 9).
Đối với người miền Nam, miền Trung, số tiền nạp tài (có nơi còn gọi là tiền dẫn cưới) được cho chung vào 1 bao lì xì và đưa sang nhà gái. Ở các tỉnh phái bắc, tùy vào số lượng bàn thờ, bát hương trên bàn thờ tổ tiên nhà gái mà số tiền có thể đựng trong nhiều phong bì khác nhau (cũng tuân theo quy luật số lẻ).
Ngoài số tiền dẫn cưới, nhà trai và nhà gái phải chuẩn bị tiền lì xì cho người bưng mâm quả, gọi là tiền mua duyên. Tùy theo 2 bên gia đình thỏa thuận đi bao nhiêu mâm quả, hai bên sẽ sắp xếp số lượng người bưng tráp cho phù hợp. Sau khi đàng trai trao quả cho đàng gái xong, người nhà đàng trai và đàng gái sẽ lì xì cho mỗi người bên nhà mình một phong bao. Số tiền trong mỗi bao tùy theo điều kiện kinh tế, từ 50.000 đồng – 100.000 đồng/bao. Hoặc có nhà sẽ đưa sẵn phong bao cho dàn bưng quả bên họ nhà mình. Sau khi trao quả cho nhà gái, dàn bưng quả hai bên sẽ trao phong bì cho đội bên kia. Việc này phải được thỏa thuận trước giữa hai bên
Lễ vật nạp tài ngoài tiền đen dẫn cưới còn có những sính lễ nhà trai trao cho nhà gái trong lễ rước dâu:
+ Mâm trầu cau: thông thường là 100 quả cau, 100 lá trầu có dán chữ Song Hỷ ở từng quả.
+ Mâm lợn sữa quay: trang trí đẹp mắt, gắn hoa cắt giấy ở 4 chân lợn (miền Bắc, miền Trung thường đi heo sữa quay. Miền Nam có nơi thay mâm quả này thành xôi gấc gà luộc)
+ Mâm rượu, thuốc lá, trà: miền Bắc tặng số lẻ, miền Nam tặng theo số chẵn
+ Mâm bánh ngọt: bánh xu xê là lễ vật thường thấy ở đám cưới hỏi. Đám cưới miền Bắc tặng thêm bánh cốm. Đám cưới miền trung thì các loại bánh cổ truyền như bánh thuẫn, chè lam. Đám cưới miền Nam có khi không thấy các loại bánh cổ truyền mà tặng cả một ổ bánh gato (bánh ke)
+ Mâm trang sức: Đối với đám cưới miền Nam, mấn đội đầu và áo khoác cho cô dâu cũng được đựng trong mâm này. Khi nhà trai bưng quả qua nhà gái, mẹ chú rể trình đưa cho bà sui. Mẹ cô dâu mang vào phòng cho con gái và dắt con ra chào họ hàng.
(Đối với miền Nam, số mâm quả thường là số 6 (lục) vì đọc giống chữ LỘC. Ngoài 5 mâm quả trên còn có mâm đựng ngũ quả)
