Mâm quả cưới hỏi từ xa xưa đã được xem là một nét đẹp không thể thiếu trong phong tục cưới hỏi truyền thống của người Việt. Cách chuẩn bị mâm quả cưới sao cho chu đáo, đầy đủ số lượng, đảm bảo chất lượng, đẹp mắt và phù hợp với phong tục tập quán của từng vùng miền là điều mà mỗi cặp đôi vẫn thường hay tìm hiểu kỹ càng trước khi tiến đến ngày trọng đại. Thế nhưng, cách trao mâm quả cưới hỏi thế nào cho đúng thì không phải ai cũng nắm rõ.
Quy trình trao mâm quả cụ thể như sau:
1. Chuẩn bị
– Hai gia đình sẽ bàn bạc và thống nhất số lượng tráp.
– Nhà trai chuẩn bị đội bê tráp và nhà gái cũng chuẩn bị đội đỡ tráp.
– Tới đúng ngày giờ đã định, đoàn đại diện nhà trai sẽ lên đường tới nhà gái.
2. Trao quả
– Khi tới giờ đẹp, nhà trai sắp xếp đội hình theo thứ bậc trong gia đình, đi đầu là ông bà, bố mẹ, chú rể, đội bê tráp và các thành viên liên quan.
– Sau khi hai nhà chào hỏi, đoàn bê tráp nam sẽ trao lễ cho đội đỡ tráp nữ để đỡ mâm quả vào nhà.
– Đội bê tráp nam và đội bê tráp nữ sẽ trao phong bao lì xì, trả duyên cho nhau. Các phong bao này do hai nhà tự chuẩn bị.
Đội bê tráp của nhà trai và nhà gái sẽ được nhận phong bao lì xì gọi là “trả duyên”
3. Nhận quả, mở quả
– Sau khi trao tráp, gia đình hai nhà sẽ cùng ngồi uống nước, nói chuyện. Đầu tiên, gia đình nhà gái sẽ giới thiệu các đại diện trong buổi lễ. Để đáp lại, nhà trai cũng giới thiệu các đại diện của gia đình.
– Đại diện nhà trai sẽ phát biểu lý do. Đại diện nhà gái đứng lên cảm ơn, chấp nhận tráp ăn hỏi của nhà trai.
– Mẹ chú rể và mẹ cô dâu sẽ cùng mở tráp.
Các thành viên của nhà trai và nhà gái sẽ cùng uống trà và trò chuyện sau khi nhận mâm quả cưới
4. Cô dâu ra mắt hai gia đình
– Gia đình nhà gái cho phép chú rể lên phòng đón cô dâu xuống chào gia đình nhà trai, hoặc mẹ cô dâu sẽ dẫn cô dâu ra ra mắt họ hàng 2 bên (trước khi chú rể lên đón, cô dâu không được xuất hiện trong lễ ăn hỏi).
– Cô dâu sẽ xuống chào hỏi và rót nước mời gia đình chú rể, ngược lại, chú rể cũng sẽ rót nước mời gia đình cô dâu.
Thông thường, mẹ cô dâu sẽ dắt tay cô dâu ra mắt gia đình 2 họ
5. Làm lễ gia tiên nhà gái
– Sau khi cô dâu ra mắt, mẹ cô dâu sẽ lấy từ mâm ngũ quả một số vật phẩm và lễ đen để mang lên bàn thờ thắp hương cúng ông bà, tổ tiên.
– Bố mẹ cô dâu sẽ đưa cô dâu và chú rể lên thắp hương trên bàn thờ nhà gái.
6. Bàn bạc về lễ cưới
– Sau khi cúng ông bà tổ tiên xong, bố mẹ hai nhà sẽ thống nhất ngày giờ đón dâu và lễ cưới.
– Trong thời gian đó, cô dâu chú rể mời nước quan khách và chụp ảnh lưu niệm cùng mọi người trong lễ đám hỏi.
7. Lại quả
– Nhà gái sẽ chia đồ lại quả cho nhà trai và trả lại các mâm tráp. Lưu ý, khi chia đồ lại quả không được dùng kéo cắt mà phải xé bằng tay, đồ lại quả phải là số chẵn (thông thường là 10 lễ vật) và khi nhà gái trả lại mâm tráp phải để ngửa nắp lên, không được đóng lại.
– Nhà gái trao đồ lại quả cho nhà trai và nhà trai xin phép ra về.
Mâm quả chia cho nhà trai sẽ có số lượng chẵn, nắp mâm quả úp ngược
